قلمه زدن
آموزش تکثیر گیاهان توسط قلمه زدن
فروردین
آموزش تکثیر گیاهان توسط قلمه زدن : قلمه زدن یکی از راه های تکثیر انواع گل‌ها، گیاهان و درختان میباشد. خیلی از درختان و گل‌ها مانند گل رز، درخت مو یا انگور و انواع گیاهان به راحتی از طریق قلمه زدن تکثیر می‌شوند.
متداول‌ترین نوع قلمه زدن، قلمه ساقه است که آن را بر اساس میزان رسیدگی و بلوغ چوب در گروه زیر تقسیم بندی میکنند.
۱-قلمه چوب سخت
۲-قلمه چوب نیمه سخت
۳-قلمه چوب نرم
۱- قلمه چوب سخت:
این نوع قلمه از چوب‌های سخت و رسیده گونه‌های خزان دار و به هنگام استراحت یعنی در اواخر پاییز و زمستان، از چوب یکساله تهیه می‌شود. معمولاً گیاهان چوبی خزان دار بدین طریق ازدیاد می‌شوند اما برخی گونه‌های پهن برگ همیشه سبز و درختچه‌های زینتی خزان دار نیز با این نوع قلمه قابل تکثیر هستند. بعضی از مهم‌ترین گیاهان که از قلمه چوب سخت آنها برای ازدیاد استفاده می‌شود عبارتند از: انجیر، به، زیتون، توت، انگور، انار، بید، سپیدار، برگ نو، یاس زرد، پیچ امین الدوله و گل سرخ.
به هنگام تهیه قلمه باید توجه داشت که از گیاهان مادری سالم و قوی استفاده کرد و ابزار لازم برای این کار مانند قیچی و چاقو دارای تیغه‌های تیز و عاری از عوامل بیماری زا باشند. معمولاً در ابتدا شاخه‌های با رشد متوسط و میان گره عادی انتخاب می‌شوند تا از قسمتهای وسط و پایین آنها برای تهیه قلمه چوب سخت استفاده شود. طول این نوع قلمه می‌تواند بین ۷۵-۱۵ سانتی متر باشد. بهتر است در پایین قلمه و در نزدیکی زیر یک گره برشی مورب زده شود و برش بالائی یک سانتی متر بالاتر از آخرین گره زده می‌شود.
قطر قلمه چوب سخت در گونه‌های مختلف متفاوت بوده و غالباً بین ۲۵-۶ میلی متر تغییر می‌کند. به عبارت دیگر در هر گونه گیاهی برای رسیدن به ریشه دهی مطلوب، قلمه ساقه باید با قطر معینی انتخاب شود.
قلمه چوب سخت را میتوان به سه شکل تهیه کرد. قلمه ساده، پاشنه دار و قنداقه دار. قلمه ساده فقط از چوب یکساله تهیه شده و رایج‌ترین نوع قلمه ساقه است. در قلمه پاشنه دار، در ته قلمه قطعه کوچکی از چوب دو ساله وجود دارد و در قلمه قنداقه دار قسمت کوتاهی (بیشتر از قلمه پاشنه دار) از چوب دو ساله همراه ساقه یک ساله است.
۲- قلمه چوب نیمه سخت:
چنین قلمه‌هایی را معمولاً از سوزنی برگان چوبی همیشه سبز تهیه میکنند با وجود این قلمه‌های تابستانه برگدار که از چوب‌های نیمه رسیده گیاهان خزان دار گرفته می‌شوند قلمه چوب نیمه سخت محسوب می‌شوند. قلمه گونه‌های پهن برگ همیشه سبز را در تابستان از شاخه‌های سال جاری و چوبی‌ها که نیمه رسیده هستند تهیه میکنند.
این نوع قلمه از قسمت انتهایی شاخه، برگدار و به طول ۱۵-۱۰ سانتی متر است که برگهای پایین قلمه را باید حذف کرد و چند برگ جوان در انتهای آن باقی گذاشت.
به دلیل برگدار بودن این نوع قلمه بایستی آنها را در شرایطی نگهداری کرد که اتلاف آب از سطح برگهای قلمه به حداقل برسد که در سطح وسیع و تجارتی از سیستم مه افشانی برای این منظور استفاده میکنند. علاوه بر آن کاربرد مواد تنظیم کننده رشد، یا گرما و محیط کاشت مخلوط پرلیت و پیت ماس با نسبت ۱:۱ برای ریشه زایی بهتر در این نوع قلمه‌ها مؤثر است.
به عنوان مثال بسیاری از درختچه های زینتی مانند کاملیا و برخی گونه‌های درختان میوه نظیر مرکبات و زیتون با این روش قابل تکثیر هستند.
۳- قلمه چوب نرم (چوب سبز):
تفاوت آشکار قلمه چوب نرم با قلمه‌های چوب سخت و نیمه سخت آن است که قلمه چوب نرم دارای انعطاف پذیری بیشتری است به طوری که به آسانی میتوان آن را خم کرد زیرا این نوع قلمه را از شاخه‌های جدید و نرم بهاره و از گونه‌های خزان دار یا همیشه سبز تهیه میکنند و به این دلیل که فرصت کافی برای رشد نداشته‌اند مقدار مواد کربوهیدراته در آنها کمتر است.
یاس، ماگنولیا، پیراکانتا، خرزهره و بسیاری دیگر از انواع درختچه‌های زینتی را میتوان با قلمه چوب نرم ازدیاد کرد. با اینکه قلمه چوب نرم درختانی مانند افرا، سیب، هلو، گلابی، زردآلو و گیلاس نیز در زیر سیستم مه افشانی ریشه دار می‌شوند اما گونه‌های میوه‌ای را بدان روش تکثیر نمی‌کنند.
معمولاً قلمه چوب نرم آسان‌تر و سریعتر از انواع قلمه و در مدت ۵-۲ هفته ریشه دار می‌شوند اما به مراقبت بیشتری نیاز دارند. به دلیل برگدار بودن، شرایط مناسب برای حفظ آب برگها لازم است. دمای مناسب ریشه زایی حدود ۲۵ -۲۰ درجه سانتی گراد بوده و به مواد تنظیم کننده رشد پاسخ خوبی می‌دهند. برای تهیه این قلمه باید به سرزنی شاخه‌های اصلی، تعداد زیادی شاخه جانبی تولید کرد و سپس از آنها قلمه گرفت.
قلمه چوب نرم به طول ۱۲-۷ سانتی متر بوده و حداقل دارای دو گره است و همانند قلمه چوب نیمه سخت فقط چند برگ در انتها دارد و اگر غنچه یا گل بر روی آن وجود دارد بایستی حذف شوند. این نوع قلمه را نمی توان مدت زیادی در هوای آزاد نگهداشت و حتی قابل خیساندن در آب نیستند و بهتر است آنها را در داخل کیسه پلاستیکی مرطوب و در محلی خنک و سایه نگهداری کرد.
منبع:میهن کاکتوس
کپی برداری بدون ذکر منبع ممنوع میباشد.
مقالات مشابه:
با سلام و عرض ادب
ببخشید سوال من این هست بهترین زمان برای قلمه زدن چه فصلی می باشد
بعد برای ریشه زای در قلمه گل کاغذی می توان از از پودر دارچین یا عسل استفاده نمود
سلام، بهترین زمان برای قلمه زدن اواسط بهار هست از ساقه هایی که همون سال رشد کردند، در زمستان وپاییز هم ازشاخه های چوبی ونیمه خشبی میشه قلمه زد ولی ریشه زایی به زمان زیادی نیاز داره،بله میتونید استفاده کنید.
سلام و عرض ادب
من هسته یه نمونه گیلاس مرغوب و درشت کاشتم و جوانه زده منتها شخصی بهم گفت مثل نمونه درخت مادری نمیشه! این حرف درسته؟
اگه بخوام نمونه همون درخت داشته باشم چطور باید تکثیر کنم؟
ممنون از حوصله ی که بخرج میدید
سلام،ممنون از‌شما، بله برای درشت شدن ومرغوب بودن میوه باید از یک گیاه مرغوب دیگری بهش پیوند بزنید، از البالو هم میتونید بهش پیوند بزنید.
سلام
قلمه چوب نرم علی الخصوص برای پیراکانتا رو در آب میشه ریشه دار کرد؟
الان هم میشه این کار رو انجام داد؟
سلام، از شاخه های سبزی که امسال رشد کردندو نرم هستند بهار میشه قلمه گرفت الان زمان مناسبی نیست، یا میتونید پاییز از قسمتهای نیمه خشبی قلمه بگیرید از طریق بذر هم تکتیر میشه.
سلام ببخشید یک جایی نوشته بود میشه گل هارو از طریق برگ زیاد کرد میخواستم بدونم چه گل هایی رو میشه با برگ زیاد و چطوری باید این کار رو بکنیم .ممنون
سلام، انواع ساکولنتها وبعضی از گیاهان اپارتمانی مثل بگونیا وبنفشه افریقایی رو میشه با برگ تکثیر کرد، برای اینکار باید برگ هارو از قسمت تنه گیاه مادری به ارامی جدا کنید ویک روز استراحت بدید بعد روی سطح خاک بگذارید وخاک رو مرطوب نگهدارید بعد از مدتی ریشه وجوانه میزنند. برای بگونیا وبنفشه هم میتونید برگها رو از گیاه مادری جدا کنید وداخل پیت ماس یا پرلیت بکارید،در مورد تکثیر انواع گونه گیاهان که بابرگ تکثیر میشن مقاله روی سایت موجود هست میتونید روی سایت سرچ کرده ومطالعه بفرمایید.
سلام. ممنون از سایت خوبتون.من هفته پیش چند
قلمه از گل پتوس گرفتم و گذاشتم تو آب الان هم نزدیک ۳ سانت ریشه داره میخواستم بدونم باید ریشه اش چقدر بشه تا بکارم تو خاک ممنون از شما .
سلام، ممنون از شما اگرطول ریشه ها سه سانت شدند میتونید داخل خاک انتقال بدید.
سلام ، تکثیر زرد آلو با کاشت بذر بهتر است یا پیوند زدن ؟ در کدام روش محصول بهتری میدهد؟
سلام، بذرش رو هم بکارید باید پیوند بزنید که میوه بده، بدون پیوند میوه نمیده. محصول بهتر بستگی به شرایط نگهداری داره ابیاری بموقع، تقویت گیاه، دریافت نور کافی، خاک مناسب در محصول بهتر نقش اساسی داره.
سلام مقداری رز در شاسی ریشه دار شد ولی بعد از انتقال به گلدان خشک شد میخواستم ببینم چرا ؟ ممنون میشم از راهنمایتون
سلام، ریشه هایی که داخل اب رشد میکنند از ریشه های داخل خاک ضعیفتر هستند وبعد از انتقال به خاک به گیاه شوک وارد میشه وگیاه مجبور میشه مجدد ریشه زایی کنه به همین دلیل گیاه خشک میشه بهتر هست هر نوع قلمه رو داخل کوکوپیت ریشه دار کنید ویا زمانی که ریشه ها داخل اب یک الی دو سانت شد داخل خاک انتقال بدید تا این مشکل پیش نیاد.
سلام با تشکر از سایت خوبتون
در عکس ارسالی ی برجستگی های نقطه نقطه روی بند ساقه این انگور هست/ اینها چی هستند. آیا ریشه هوایی هستند یا ریشه خفته؟/
http://s7.picofile.com/file/8380151192/IMG_20191126_WA0000.jpg
با تشکر
سلام، ممنون از شما،بیشتر شبیه جوانه خفته هستند ویا احتمال گال هم وجود داره، بهتر هست به یک کارشناس کشاورزی نشون بدید، چون تخصص ما بیشتر در مورد گیاهان زینتی هست واطلاعات کافی در این مورد نداریم.
سلام عرض ادب برای تکثیر انجیر و انگور در مقاله فوق قلمه چوب سخت توصیه شده است.
آیا انگور و انجیر داخل آب هم ریشه دار می شوند؟
سلام بله میتوان داخل آب هم ریشه دار کرد. بهتر است در فصل بهار یا تابستان انجام شود.
سلام و ممنون از راهنمایی ها و صبر و حوصله تون .
من دنبال یه pdf هستم از انواع گیاهان که با روش های مختلف تکثیر میشن ، مثلا چه گیاهانی با بذر ، با قلمه و … نیز یه pdf میخوام راجع به انواع خاک گل های آپارتمانی ! چطور میتونم تهیه کنم ؟
سلام، ممنون از شما ،روی مرور گرتون سرچ کنید براتون کلی pdfمیاره.
سلام
وقت بخیر
میشه گل کاغذی را بدون هورمون ریشه زایی قلمه زد؟
من دیدم که بعضیا شاخه رو در آب میذارند و بعد مدت طولانی ریشه میده ولی نمیدونم نتیجه گرفتن یا نه
میشه؟
توی اینترنت بیشتر از روش هورمون ریشه زایی استفاده کرده و مستقیم داخل ماسه شیرین شده میذارند و خب به نظر سخت تر میاد ?
سلام، اگر از هورمون ریشه زایی استفاده کنید ریشه زنی سریعتر انجام میشه، داخل اب زود ریشه میزنه ولی بهتر هست داخل خاک بکارید تا ریشه های مقاوی داشته باشه ویا زمانی که داخل اب اندازه ریشه ها ۲_۳ سانت شدندبداخل خاک انتقال بدید.
با درود فراوان، بنده در آلمان هستم. در منزل یکی از دوستان درخت سیبی پرباراست که سیب های ریز به اندازه گوجه سبز میدهد بسیار خوشرنگ زرد و سرخ است. کم گوشت و نخمدان به نسبت بزرگ است. بنده میخواهم از آن برای خود تکثیر کنم. خواهشمندم راهنمایی بفرمایید که شیوه تکثیر آن اگر قلمه زدن است، سلسله مراتب آن چگونه است؟ در غیر اینصورت آیا کاشت تخم آن نیز قابل کشت است؟ و در چه مدت؟
با سپاس پیشاپیش
سلام، روشهای قلمه زدن در مقاله فوق توضیح داده شده پیشنهاد میکنم مطالعه بفرمایید، هم میتونید بصورت قلمه تکثیر کنید هم با کاشت هسته، ولی باهسته کشت بشه بعد از بزرگ شدن باید پیوند بزنید تا محصول بده ولی با قلمه محصول میده.
سلام خسته نباشید چند سوال دارم اگه ممکنه جواب بدید
۱ – اینکه گفته میشه در تکثیر گیاه و یا درخت بوجود امده دقیقا واریته ها و خواص درخت مادری خودش رو حفظ میکنه یعنی شبیه به درخت اولی از نظر میوه دهی با همون کیفیت میشه درسته یا نه
۲ – در نوع قلمه زنی اینکه میگید از قسمت انتهعایی شاخه قلمه گرفته بشه یعنی دقیقا کدوم قسمت انتها یعنی نوک شاخه که اخرین برگش در اومده یا قسمتی که به شاخه اصلی متصله
ممنونم از صبر و حوصلتون
سلام، ممنون، بستگی به نوع گیاه داره، بعضی از گیاهان مثل تعدادی از درختان میوه، برای میوه دهی باید پیوند زده بشن، در بعضی از گیاهان که ابلق هستند ممکن هست بدلیل جهش ژنتیکی متفاوت از گیاه مادری باشند. ولی تعدادی از گیاهان هم هستند که وقتی از گیاه مادری قلمه یا پاجوش گرفته بشه دقیقا شرایط رشد ومیوه دهی گیاه مادری رو خواهد داشت. در قلمه گرفتن هم باز بستگی به نوع گیاه داره معمولا قلمه ها به اندازه ۱۰ _۱۵ سانت جدامیشه،یا اگر تنه جوش باشه از قسمتی که به تنه گیاه مادری متصل هست باید جدا بشه.
سلام خسته نباشید،آیا زرد آلو را میشه با قلمه زنی تکثیر کرد؟چطوری؟
سلام، ممنون، نه ،درخت زردآلو فقط از طریق کاشت مستقیم بذر وپیوند زدن تکثیر میشه.
سلام بهترین روش برای ازدیاد گیلاس کدوم منطقه ما معتدل کوهستانی میباشد
سلام، تکثیردرخت گیلاس به صورت پیوند و گاهی به روش قلمه گیری و خوابندن انجام میشه، از طریق بذر هم میشه تکثیر کرد ولی برای باردهی باید پیوند زده بشه.
سلام ببخشید اگه نهالی بر اثر وزش باد بشکند باید آن قسمت شکسته و قسمت مانده را چه کار کرد که دوباره رشد کند؟
سلام، چه نوع نهالی هست؟
سلام تعدادی قلمه ی پیراکانتا دارم باید اونا رو داخل آب قرار بدم یا ماسه وچه مدت
ممنون
سلام، قلمه های گیاه پیراکانتا رو داخل خاک باغچه که با کود کاملا پوسیده ترکیب شده بکارید. میتونید داخل باغچه در قسمت سایه هم کشت کنید. تقریبا یک ماه بعد ریشه میزنند.
سلام میخواستم بدونم روش قلمه زنی گلابی(بارتلت)چطور البته کلا گلابی
سلام، برای قلمه معمولا از چوب سخت و رسیده استفاده می شود. طول قلمه ها را ۳۰-۲۰ سانتمیتر در نظر می گیرند و از قسمت انتهایی ساقه یکساله آنرا تهیه می کنند. از ساقه های قدیمی تر نیز می توان استفاده کرد اما هر مقدار ساقه جوان تر باشد احتمال ریشه زایی بیشتر است. زخم کردن پوست ته قلمه و یا استفاده از هورمونهای ریش زایی از جمله راهکارهای افزایش احتمال ریشه زنی قلمه ها است. برای کاشت قلمه ها از مخلوط های متفاوتی می توان استفاده کرد. به عنوان مثال از مخلوط پیت موس+خاک برگ به نسبت مساوی و یا ۶ قسمت پیت موس +یک قسمت پرلایت برای کاشت مناسب هستند قبل از کاشت قلمه ها مخلوط کاشت را به خوبی خیس کنید و بعد از گذشت نیم ساعت و خروج آب اضافی نسبت به کاشت قلمه ها اقدام کنید. یک سوم طول قلمه در زیر خاک قرار بگیرد. دمای مناسب ریشه زایی ۲۱-۱۸ درجه سانتیگراد است و غبارپاشی به میزان دو بار در روز و یا کشیدن پلاستیک بر روی قلمه ها به حفظ رطوبت در اطراف قلمه ها و ریشه زایی کمک می کند. ریشه زایی حدود ۴ هفته طول می کشد.
سلام اگه قلمه یک گیا ه خشک بشه میشه اونوکاشت اگه میشه اموزشش رو بذارید لطفا
سلام. اگر قلمه ای که گرفتید خشک بشه دیگه رشد نمیکنه باید قلمه جدید بگیرید. منظورتون چه نوع گیاهی هست؟
سلام من خوزستان زندگی میکنم(اهواز) ، به نظرتون چه گیاه هایی رو میتونم بکارم چون هوا گرمه
ممنون میشم اگه جوابمو بدین
سلام. این گیاهان جزو گیاهان گرمسیری هستند که میتونید تو اب وهوای اهواز بعمل بیارید:
رزماری، اسطوخودوس، ایپومیا یا سیب زمینی شیرین، اشرفی، جعفری، کوکب کوهی، بومادران، آرتمیزیا، آکالیفا،استاکیس یا گوش بره، اونوترا دورنگ یا گل مغربی، پیچ ساعتی و اناری، فستوکا، فرانکینیا، سراستیوم وانواع کاکتوس
سلام من یه گل شفلرا خریداری کردم که حدودا شصت سانت ارتفاع داره و سه تا شاخه جدا از هم داره ولی بعد گذشت یکهفته برگهای پایین ساقها زرد شدن باید چیکار کنم
سلام. اگر چند برگ پایینی فقط زرد شدن طبیعی هست. علت جابجایی محیط هست ولی اگر برگهای بالایی هم زرد میشن این موارد رو چک کنید،ابیاری زیاد، خاک نامناسب،نبودزهکش مناسب،کمبود عناصر موجود درخاک.
باسلام من تعداد زیادی قلمه انگور بریدم بهد به کفشو به دارچین اخشته کردم زدم تو خاک ایا اینها ریشه میدن یا نه الان میشه بزارم بیرون از خونه مثلن تو تراس مشکلی پیش نمیاد هوا سرد باشه ممنون جواب بدین
سلام. بهترین زمان برای قلمه گرفتن انگور فصل بهار هست ولی اگر قلمه ها از شاخه های قطور باشن در این فصل هم میشه قلمه زد. از یخ زدگی محافظت کنید تا بهار ریشه دار شده وجوانه میزنن بهتره کاور کنید تا هم از یخ زدگی محافظت بشن وهم رطوبتشون حفظ بشه.
سلام می تونیم برای گل کاغذی از گل رز پیوند بزنیم یعنی پایه گل رز باشه پیوندش گل کاغذی
سلام. نه این نوع پیوند فکر نکنم جواب بده. رز رو میتونید با انواع رزها پیوند بزنید گل کاغذی رو هم با انواع مختلف گل کاغذی رز وگل کاغذی از یک خانواده نیستند وپیوند نخواهد گرفت.
سلام وقتتون بخیر, من دیروز چنتا قلمه ى زرشک از استان مرکزى جداکردم و مى خوام ببرمشون طالقان, تا اون موقع چطور باید نگهشون دارم که از بین نره؟
سلام. در مورد گیاه زرشک اطلاعی ندارم.
سلام چطوری بفهمیم که نهالی خریداری شده مرغوب است و میوه مناسب میده و قابلیت رشد خوبی داره؟ من سال گذشته نهال انگور خریدم حدودا ۱۲۰سانتی اما تا الان در برگ شده ولی هیچ میوه ای نمیده
ممنونم راهنمایی کنید
سلام. باید نهالی تهیه کنید که فیلددار باشه از روی شاخه وبرگ نمیشه تشخیص داد.برای میوه دهی باید افتاب کافی دریافت کنه وابیاری منظم انجام بشه. برای تقویت میتونید از کود پرندگان براش استفاده کنید. بصورت پاششی با خاک مخلوط کنید.
سلام
من تازه اسباب کشی کردم.
چندتا گلدون خیلی عالی و خالی دارم.
میخواستم بپرسم چه نوع گیاهان بذری ای میشه کاشت؟
مثلا اطلسی یا شمعدونی رو میشه بذری کاشت؟
ممنون میشم راهنمایی کنید.
سلام.بله میتونید این گیاهان رو با بذر هم کشت کنید شمعدانی بیشتر با قلمه تکثیر میشه با بذر زیاد مرسوم نیست اطلسی هم گیاه بیرونی هست وحتما گلدون رو باید در هوای ازاد قرار بدید تا رشد خوبی داشته باشه.اطلسی زود هم بزرگ میشه الان اقدام کنید تقریبا یک ماه بعد گل میده.
سلام من تعدادی قلمه ی چوب سخت از انجیر دارم
دوستی گفتن که توی بطری اب معدنی بزارم با فقط اب. اینجوری خوب ریشه میده خواستم ببینم درسته این موضوع؟
همین طور در مورد نور هم بعضی سایتا نوشتن قلمه های خشبی اگه نور بخورن دیرتر ریشه میدن در این مورد هم اگر راهنمایی کنید ممنون میشم
سلام.بله هم میتونید داخل اب ریشه دارکنید وهم داخل کوکوپیت.منظور از نور،نور مستقیم افتاب نباشه در قسمت نیمه سایه بزارید بهتر هست.کاملا تاریک هم نباشه.