نخل ماداگاسکار، روش نگهداری، تکثیر و بیماری ها و درمان آن در منزل

مشاهده فهرست

گل نخل ماداگاسکار (Pachypodium یا madagascar palm) از لحاظ خصوصیتی بیشتر شبیه کاکتوس و ساکولنت است تا نخل، در واقع این گیاه نخل نیست و تنها به دلیل شباهتش به نخل به این اسم نامگذاری شده است، نخل ماداگاسکار از خانواده گیاهان Apocynaceae است. منشا گل نخل ماداگاسکار جزایر ماداگاسکار در جنوب قاره آفریقا می باشد، بر روی قسمت های بالایی گیاه برگ هایی است بصورت افقی و همین برگ ها باعث شباهتش به نخل ها می شود، برگ ها به رنگ سبز بوده و کشیده و باریک هستند،

نخل ماداگاسکار معمولا پس از رسیدن به طول ۱٫۵ متری به بعد شروع به گلدهی می‌کند، گلها سفید رنگ هستند و طول آنها تا ۸ سانتی متر می رسد،گل‌ها در بهار و اوایل تابستان شکوفا می شوند.

نخل ماداگاسکار دارای تنه ای گوشتی و ستونی است که پوشیده شده است از خارها که ارتفاع آن در طبیعت تا ۳ متر می رسد، طول خارها تا ۶ سانتی متر رشد می‌کند.

عکس نخل ماداگاسکار — میوه رسیده نخل ماداگاسکار حاوی بذر

دو گونه پر طرفدار نخل ماداگاسکار عبارتند از Pachypodium lamerei و pachypodium geayi که بسیار شبیه هم هستند و تشخیص آنها از هم مشکل است، نخل ماداگاسکار لامری دارای برگ های کوتاه تری است و برگ های گونه گیی باریکتر و بلندتر است، رنگ تنه طوسی رنگ است.

در تصویر بالا گیاه سمت راست گونه pachypodium geayi و گیاه سمت چپ گونه Pachypodium lamerei می باشد

آموزش نگهداری گل نخل ماداگاسکار در منزل

دلیل محبوبیت نخل ماداگاسکار به جز زیبایی آسان بودن نگهداری آن است، نخل ماداگاسکار گیاهی است مقاوم که شرایط دشوار را به خوبی تحمل می‌کند، به دلیل داشتن تنه ای گوشتی که در آن اب ذخیره می شود به آبیاری کمی نیاز دارد، نخل ماداگاسکار یک گل آپارتمانی مناسب است.

قبل از هر چیز! پاسخ به دو سوال پرتکرار

دلیل ریزش برگ های گل نخل ماداگاسکار چیست؟

برگ‌های نخل ماداگاسکار در فصل خواب یعنی از اواسط پاییز و در طول زمستان از پایین زرد شده و ریزش می‌کند که این حالت طبیعی می باشد، گاهی این ریزش های طبیعی در بهار و تابستان هم مشاهده می شود، یعنی با گذشت سن گیاه برگ ها از بخشهای پایینی ابتدا شروع به زرد شدن کرده و سپس ریزش می‌کنند که امری طبیعی است، ولی گاهی ممکن است دلیل زرد شدن یا ریزش برگ ها بیماریها، آفت ها، پوسیدگی ریشه در اثر آبیاری زیاد یا کمبود مواد غذایی باشد.

شایع ترین دلیل مشکلات برگی در گیاه نخل ماداگاسکار چه زرد شدن، چه سیاه شدن یا ریزش غیر طبیعی مربوط به بیماری های قارچی می باشد، بیماریهای قارچی میتوانند برگ ها ، ساقه و ریشه گیاه را در برگیرند و در صورت عدم درمان باعث مرگ گیاه شوند.

راه درمان چیست؟

به محض مشاهده هرگونه تغییر رنگ غیر طبیعی در برگها و ساقه اعم از لکه های قهوه ای، زرد شدن برگ ها از قسمت بالا، سیاه شدن نوک برگها و هر تغییر غیر طبیعی دیگر باید برگها، تنه و ریشه را با سم قارچکش سم پاشی کنید، برای ریشه محلول قارچکش را مانند آبیاری پای گیاه بریزید تا تمامی قسمت های ریشه و خاک به محلول قارچ کش آغشته شوند.

زرد شدن همراه با شل شدن برگ ها مشکوک به بیماری قارچی

دلیل سیاه شدن نوک برگ های گل نخل ماداگاسکار چیست؟

اصلی ترین عامل سیاه شدن نوک برگها بخصوص برگ های جدید نخل ماداگاسکار کمبود نور است، بهتر است گیاه را به مکانی پرنورتر منتقل کنید، قرار دادن به یکباره در مقابل تابش شدید نور خورشید بخصوص در تابستان میتواند باعث سوختگی برگها و سوختگی نوک ساقه نخل ماداگاسکار شود. در صورت کمبود نور غیر از سیاه شدن نوک برگ‌ها اندازه برگ‌ها هم کوچک می‌مانند.

دلیل دیگر سیاه شدن نوک برگهای نخل ماداگاسکار می‌تواند پوسیدگی ریشه در اثر آبیاری زیاد باشد، نخل ماداگاسکار به آبیاری کمی نیاز دارد که در ادامه نحوه آبیاری صحیح گل نخل ماداگاسکار توضیح داده خواهد شد. در صورت مشاهده این حالت(سیاه شدن نوک برگها) به غیر از افزایش نور، آبیاری را کم کرده و ریشه، برگ و ساقه گیاه را قارچکشی کنید.

سیاه شدن نوک برگ‌ها در اثر کمبود نور و آبیاری زیاد

نحوه آبیاری نخل ماداگاسکار

نخل ماداگاسکار به خشکی مقاومت خوبی دارد و اگر زیاد آبیاری شود احتمال شیوع بیماریهای قارچی بیشتر شده و ریشه دچار پوسیدگی می‌شود، البته خشکی کشیدن بیش از اندازه گیاه نیز موجب کم حجم شدن ساقه گیاه، چروکیده شدن برگها و ریزش آنان خواهد شد، بهترین زمان آبیاری هنگامی است که خاک گلدان خشک شده باشد، با توجه به این نکات می‌توان گفت که تقریباً هر ۷ تا ۱۰ روز آبیاری در بهار و تابستان و هر دو هفته در فصل سرد یعنی پاییز و زمستان کافی می باشد، البته میزان آبیاری به عواملی مانند دما، رطوبت ها و نوع خاک بستگی دارد.

از آب لوله کشی با املاح کم میتوان برای آبیاری نخل ماداگاسکار استفاده کرد. کف گلدان باید دارای سوراخ هایی باشد تا آب اضافی از خاک خارج شود.

اگر تا چند روز پس از آبیاری خاک گلدان نخل همچنان خیس باقی می ماند گیاه مشکوک به پوسیدگی ریشه است و باید آبیاری کم شود و حتما ریشه های گیاه بررسی و از سم قارچکش استفاده شود.

آیا میتوان به نخل ماداگاسکار کود داد

بله در فصل رشد یعنی بهار و تابستان هر چند ماه یک مرتبه برای افزایش رشد از کود میتوان استفاده کرد، کودهای NPK مناسب گل های آپارتمانی بخصوص کود کاکتوس و ساکولنت را میتوان برای نخل ماداگاسکار استفاده کرد.

برای خرید کود مناسب نخل ماداگاسکار اینجا کلیک کنید.

نور مناسب برای نگهداری نخل ماداگاسکار

اگر به نیازهای نوری این گیاه توجه شود، رشد آن از سرعت خوبی برخوردار خواهد بود، نخل ماداگاسکار به نور فراوانی نیاز دارد و نور مستقیم آفتاب را اگر از اول بهار در بیرون قرار داده شود تحمل می کند ولی انتقال یکباره به زیر آفتاب شدید باعث سوختگی آن می شود. نور ملایم پشت پنجره ها بخصوص پنجره های جنوبی مکان مناسبی برای نگهداری نخل ماداگاسکار می باشد. در اثر کمبود نور برگها رنگ پریده شده و کوچک می مانند و نوک برگها سیاه می شود.

دمای مناسب برای نگهداری گل نخل ماداگاسکار

اگرچه به گفته برخی از پرورش دهندگان برخی از نمونه‌های این گیاه تا حدودی دمای زیر صفر را نیز تحمل می‌کنند اما بهتر است به طور کل از چنین شرایطی دور نگه‌ داشته شود و دمای محیط نگهداری به زیر ۱۰ درجه سانتی‌گراد نیاید. زیرا سرمای هوا منجر به پژمردگی، سیاه شدن و ریزش برگهای این گیاه و پوسیدگی نرم انتهای ساقه‌ها خواهد شد. اگر قصد انتقال این گیاه به بیرون از محیط خانه را دارید تا زمانی که دمای هوای بیرون به حدود ۲۱ درجه برسد صبر کنید و سپس گیاه را به بیرون منتقل کنید تا از سرمازدگی شبانه در امان بماند اما به طور کل دمای ۱۵ الی ۲۹ درجه قابل قبول و ۱۸ تا ۲۵ درجه برای آن بهترین است. گرمای هوا نیز بخصوص اگر به همراه تابش شدید نور مستقیم آفتاب و خشکی کشیدن گیاه باشد، منجر به سوختن نوک و حاشیه برگها شود.

خاک مناسب برای نخل ماداگاسکار

بستر کاشت باید از زهکشی بسیار خوب برخوردار باشد و آب اضافی ناشی از آبیاری به سرعت از بستر باید خارج شود، در غیر این صورت احتمال شیوع بیماری پوسیدگی ریشه وجود دارد. بهتر است که در قسمت کف گلدان ابتدا به ضخامت ۳ تا ۵ سانیتمتر از سنگریزه درشت استفاده کرد تا به زهکش کمک شود. از جمله مخلوط‌های مناسب کاشت می‌توان به ترکیب ۶۰ درصد ماسه ۳۰ درصد پیت ماس و ۱۰ درصد ورمی کمپوست اشاره کرد.

در طی سال تنها چند مرتبه در بهار و اوایل تابستان می‌توان از کودهای مخصوص گیاهان آپارتمانی بخصوص کود کاکتوس و ساکولنت برای افزایش رشد استفاده کرد. کوددهی بیش از این مقدار می‌تواند موجب افزایش عناصر بستر کاشت و در نتیجه سوختگی نوک و حاشیه برگها و در نهایت از بین رفتن آنان شود که این عارضه ابتدا در برگهای مسن اتفاق می‌افتد.

تعویض گلدان این گیاه تقریباً هر دو یا سه سال یکبار انجام می‌شود. حتی اگر در طی این مدت، گیاه رشد چندانی نداشته باشد بعد از گذشت سه سال نیز شاید لازم به تعویض گلدان نباشد و یا همچنین اگر گیاه شما بسیار سریع رشد می‌کند می‌توان به شکل سالانه و در اواخر زمستان و اوایل بهار گلدان آن را عوض کرد.

آفات و بیماری های نخل ماداگاسکار

آفت خاصی این گیاه را تهدید نمی‌کند اما به‌طور کل آفاتی همانند شته، کنه تارعنکبوتی، شپشک آرد آلود می‌توانند این گیاه را مورد حمله قرار دهند. تمامی این آفات به دلیل مصرف شیره گیاهی منجر به ضعف رشد گیاه و بدشکل شدن برگ‌ها بخصوص برگ‌های جوان و تغییر رنگ آنها و همچنین ریزش برگ‌ها می‌شود. همچنین گاهی به دلیل ترشحات این آفات سطوح برگ‌ها حالتی چسبناک می‌یابد که ممکن است به دلیل جمع شدن کپک سیاه رنگی که کپک دوده‌ای نام دارد، ابتدا سطح برگها سیاه شود و سپس بریزند.

برای مبارزه با آفات می‌توان از سموم سیستماتیک استفاده کرد. از جمله مهم‌ترین عواملی که موجب پوسیدگی قسمت‌های مختلف این گیاه می‌شوند پژمردگی فوزاریومی Fusarium oxysporum از جمله بیماری‌های قارچی این گیاه است که ابتدا برگهای مسن‌تر و سپس همه برگهای گیاه را درگیر می‌کند. برگ‌ها زرد و سپس قهوه‌ای می‌شوند اما بر روی گیاه باقی می‌مانند. گاهی یک قسمت از برگ تغییر رنگ می‌دهد و قسمت دیگر سبز رنگ باقی می‌ماند. با پیشرفت بیماری برگ‌ها و سپس تمامی گیاه می‌میرد و از بین می‌رود.

با مشاهده هر قسمت پوسیده، باید آن قسمت را از گیاه جدا کرد، متأسفانه زمانی که نواحی نزدیک به سطح خاک می‌پوسند نمی‌توان گیاه را نجات داد و چاره‌ای جز صرف نظر کردن از این گیاه نیست. اما اگر نواحی بالاتر پوسیده هستند می‌توان قسمت‌های آلوده را جدا کرد و از بین برد تا پیشرفت بیماری به تعویق بی افتد اما پیشگیری راه حل بهتری است. خرید گیاه سالم استفاده از بستر کاشت ضدعفونی شده و خشک بودن هوا و تهویه مناسب از جمله راهکارهای جلوگیری از شیوع این بیماری است.

بیماری قارچی لکه برگی نیز منجر به بروز لکه‌هایی بر روی برگهای این گیاه می‌شود. این لکه‌ها می‌توانند با توجه به عامل قارچی یا باکتریایی که ایجاد کننده این بیماری است رنگ متفاوتی از زرد تا سیاه داشته باشند. بهترین راه حل چنین بیماری جمع آوری برگهای آلوده و جلوگیری از خیس و مرطوب شدن برگسار گیاه و استفاده از خاک‌های استریل و ضدعفونی شده در زمان تعویض خاک این گیاه است. همچنین در مواردی که بیماری شدید می‌شود می‌توان از قارچ‌کش برای جلوگیری از پیشرفت این بیماری استفاده کرد.

نخل ماداگاسکار دچار بیماری قارچی شدید و شاید همزمان دچار پوسیدگی ریشه

آموزش کاشت بذر نخل ماداگاسکار

یکی از روش های تکثیر گل نخل ماداگاسکار کاشت بذر می باشد، بذرها را بر روی خاک پیت ماس قرار داده و بر روی آن محلول قارچکش اسپری کنید، بهتر است خاک را قبل از کاشت با سم قارچکش ضدعفونی کنید، ظرف کاشت را در داخل یک پلاستیک قرار داده و در ان را ببندید تا رطوبت تامین شود و آن را در مکانی با نور ملایم قرار دهید، روی بذرها نباید خاک بریزید، بذرها از یک هفته تا ده روز پس از کاشت شروع به جوانی زنی می کنند.

برای خرید بذر نخل ماداگاسکار اینجا کلیک کنید.

قلمه زدن نخل ماداگاسکار

قلمه های نخل ماداگاسکار به سختی ریشه دار می شوند ولی گاهی مجبور به قلمه زدن می شویم مانند زمانی که ساقه از نزدیکی خاک دچار پوسیدگی شده باشد، از قسمت سالم با چاقوی تیز تنه را برش داده و به مدت چند روز تا زمانی که بخش برش خورده خشک شود (پینه ببندد) در جایی به دور از تابش شدید آفتاب قرار میدهیم سپس در خاک جدید میکاریم و تا ده روز آبیاری نمی‌کنیم، ریشه زدن قلمه نخل ماداگاسکار شاید ماهها طول بکشد.

خواب زمستانی نخل ماداگاسکار

اکثر نخل‌های ماداگاسکار با فرارسیدن زمستان به دوره رکود یا استراحت فرو می‌روند و رشد آنان متوقف می‌شود، برخی از برگها بخصوص برگهای مسن که در قسمت پایین توده برگها قرار گرفته‌اند ممکن است بریزد، در این زمان باید آبیاری را کاهش داد، زرد شدن و ریزش برگ ها در دوران خواب گیاه نخل ماداگاسکار طبیعی است.

نخل ماداگاسکار دفرمه

در بعضی موارد نخل ماداگاسکار بیشتر از بخش تاج دفرمه می شود و شکل زیبایی پیدا می‌کند، گلخانه داران تاج دفرمه آن را جدا کرده و به چندین پایه پیوند می زنند برای فروش.